Тархи нь толгойд орших төв мэдрэлийн систем юм.
- Тархи нь бүх биеийн жингийн 3 орчим хувь байдаг ч бүх биеийн энергийн 1/5-ийг нь (20%) хэрэглэдэг юм байна.
- Хүний тархи нь 100 тэрбум нейроноос (тархны эс) тогтдог юм байна.
- Дөнгөж төрсөн хүүхдийн тархи 350-400 грамм байдаг ба 18 нас хүртэл нь томорч төлждөг.
- Хэрэв тархинд цус очихгүй 8-10 секунд болвол хүн ухаан алдаж унадаг байна.
- Минут тутамд хүний тархинд 750 мл цус орж гарч байдаг.
- Хүний тархи нь дунджаар140 мм өргөн, 167 мм урт, 93 мм өндөр байдаг.
- Хүний тархи нь зааны тархитай харьцуулахад жижиг боловч (заан 6000гр, хүн 1400гр) сармагчиныхтай харьцуулахад маш том юм (сармагчин 95гр).
- Хүний тархи нь сансар огторгүйд байгаа бүх атомын тооноос ч илүү олон зүйлийн тухай сэтгэн бодох чадвартай.
- Хүний тархи 2 үндсэн хэсэгт хуваагддаг зүүн баруун гэсэн. Тархины зүүн хэсэг нь биеийн баруун талыг удирддаг бол, тархины баруун хэсэг нь биеийн зүүн хэсгийг удирддаг юм.
- Тархи нь хүний бүх л үйдлийг удирддаг байна. Ямар нэгэн булчин ажиллуулахаас авахуулаад ямар 1-н шүүрэлийн булчирхайнаас шүүрэл ялгаруулахыг хүртэл удирддаг.
- Тархины үйл ажиллагааг эрдэмтэд одоог хүртэл бүрэн тайлж чадаагүй л байна.
- Тархины хэмжээ нь хүний биений хэмжээтэй шууд хамааралтай биш байдаг байна. Том биетэй хүн том тархитай гэсэн зүйл байддаггүй юм байна.
- Хүний тархины зүүн тал нь ухаалаг тал нь гэж хэлж болохоор яагаад гэхээр энэ тал нь математикийн, хэлний, сэтгэн бодохуйн чадвар зэргийг хийдэг юм.
- Хүний тархины баруун тал нь бүтээлч тал гэж хэлж болохоор юм байна. Хүн тархиныхаа баруун талаар хөгжим, уран зураг, сэтгэл хөдлөл зэргээ мэдэрдэг юм байна.
- Эрэгтэй хүний тархи эмэгтэй хүний тархинаас 4 % орчим хувь тархины эсээр (нейрон) их байдаг юм байна, харин тархины эдийн жингийн хувьд эрэгтэй эмэгтэй хүнийхээс 100 гр-аар илүү байдаг гэнээ.
Үүн дээр нэмж хэлэхэд Монголчууд бид гайгүй том тархитай хүмүүсийн тоонд ордог юм байнлээ.
No comments:
Post a Comment